Waar zou je aandacht aan moeten besteden als het gaat over de vitaliteit van je organisatie of je team? En wat levert dat nu eigenlijk op?
Ik merk dat ik verschillende antwoorden krijg wanneer ik hierover met HR/P&O/coaches spreek en wanneer ik hierover spreek met directeuren en ondernemers.

Vanuit de HR-benadering hoor ik veel de reactie als het gaat over vitaliteit: zet mensen in hun kracht, benut waar ze goed in zijn. Dat is het allerbelangrijkste. Laten we de focus op organisatie en re-organisatie eens een tijdje minder belangrijk maken. Die focus levert niets extra’s op, want een team/organisatie bestaat niet echt, het gaat alleen over mensen.

Voor ondernemers en directeuren is deze insteek, merk ik, te beperkt. Ze geloven het niet en ze zien er niet direct resultaat van. Niet voor niets was een veel voorkomende reactie in het RIVM onderzoek van deze zomer: JA we realiseren ons dat (in dit geval) mentale gezondheid van de medewerkers een belangrijke indicator is voor het succes van de onderneming, en NEE, we sturen daar niet direct op, want we zouden niet weten wat we moeten doen, wat de kosten zijn en wat het ons dan ook oplevert.
En dat ik kan me voorstellen.

Wanneer ik met de directeuren/ ondernemers het gesprek voer over de vitaliteit van hun team, hun organisatie en waar ze dat aan herkennen, gaan in negen van de tien gevallen de ogen glinsteren. En komen ze op prachtige voorbeelden waaruit de vitaliteit van hun team/organisatie blijkt. Niet alleen aan de hand van de successen, maar vooral ook aan de hand van de momenten waarop het team, de organisatie een tegenslag heeft kunnen opvangen en een probleem heeft kunnen omzetten in een kans. En ja, dan is er enorm veel baat bij vitale mensen.
De kracht van het kijken vanuit het perspectief van vitaliteit is dat zichtbaar wordt dat er verschillende dynamieken zijn: individueel EN organisatie en dat die elkaar wederzijds beïnvloeden:

• Als individu ben je gebaat bij een team/organisatie waar je deel van uitmaakt dat vitaliteit uitstraalt, waar het goed zaken mee doen is, dat in staat is om te overleven en daarmee ook voor jou bij te dragen in je levensonderhoud.
• Daarnaast is het team of de organisatie er bij gebaat dat de individuele leden vitaal en gezond zijn, omdat dit de meeste kans geeft op sprankelende (nieuwe) ideeën die met verve zorgen voor meerwaarde, waar de klant ook voor wil betalen.

Er is wederzijds voordeel te halen. Vitale mensen in vitale organisaties.

De kunst is om te herkennen welke aspecten belangrijk zijn en waarop je voor je zelf en in het collectief (team/organisatie) invloed hebt.
Mijn pleidooi is om de verantwoordelijkheid voor actie daar te leggen waar die hoort.

Dat betekent dat de actie van de individuele vitaliteit ligt bij jezelf als individu. De door ons ontwikkelde vitaliteitsaanjager© individueel is een echt eigen regie instrument. Het helpt je te realiseren op welke aspecten je allemaal vitaliteit kunt beïnvloeden, om te bepalen wat voor jou belangrijk is en daarop ook actie te ondernemen.

Voor de vitaliteit van het team of de organisatie ligt de verantwoordelijkheid bij het team als geheel en wordt naar andere aspecten gekeken. Ook daar kan met onze vitaliteitsaanjager© team een inventarisatie van 5 aspecten worden gemaakt. Die gaan over

• energie & leiderschap,
• structuren & middelen,
• missie & meerwaarde,
• uitvoerings- & innovatiekracht en
• zakelijke verbinding & maatschappelijke inbedding.

Als team/organisatie krijg je een schets over de manier waarop je met elkaar aankijkt tegen deze elementen. Op basis hiervan bepaal je met elkaar waar de hoogste prioriteit is om nu actie te ondernemen en wie, welke acties gaat nemen.

Team vitaliteit: anders dan de som der delen
De vitaliteit van een team is in deze benadering dan ook nooit de optelsom van de vitaliteit van de leden van het team. Wel beïnvloeden individuele en team/organisatie vitaliteit elkaar over en weer.
Je kunt je voorstellen dat vitale mensen die proberen bij te dragen aan een niet vitaal team, daar over het algemeen niet lang vitaal aan zullen deelnemen. In die situatie zie je een drietal mogelijkheden:
1. ze zijn in staat te helpen de vitaliteit van het team als geheel een impuls te geven.
2. ze raken een deel van hun eigen vitaliteit kwijt en worden onderdeel van het niet-vitale team.
3. Ze stoppen en gaan iets anders doen.

Omgekeerd is het natuurlijk zo dat een vitaal team niet bestaat wanneer er geen vitale teamleden zijn. Wel zie je dat individuele leden soms een tijdelijke dip in hun eigen vitaliteit kunnen hebben. Een vitaal team waar je deel vanuit maakt stimuleert om de eigen vitaliteit voor zover mogelijk op te pakken/aan te pakken. En ook hier geldt dat soms het verschil in vitaliteit tussen het team en het individu langdurig zo groot is dat niet volhoudbaar is en er andere keuzes gemaakt moeten worden.

Dat bespreekbaar kunnen maken en er de kloppende actie op nemen is wellicht wel het meest belangrijke onderdeel van vitaliteit. Zowel op team als op individueel niveau.
En de combinatie van bespreekbaar maken & kloppende actie nemen, maakt dat het team meer is dan de som der delen, het sprankelt en stroomt en mensen graag met het team en de leden van het team samenwerken om tot resultaat te komen.

Waar herken jij aan of je in een vitaal team aan de slag bent?
Wil je bijdragen aan het verder concreet maken van vitaliteit in organisaties laat me dan weten waar jij het aan herkent of meld je aan voor het onderzoek.

Wanneer je meer informatie wilt hebben over de werkwijze en het benutten en aanjagen van vitaliteit, laat het me dan weten via een berichtje

Met vitale groet,